Vruchtwater: wat is het en wat is de functie?

Je baby zit in de baarmoeder in een vruchtzak. Dat is een soort ballon gevuld met vruchtwater met jouw lichaamstemperatuur. De vruchtzak is gemaakt van twee lagen stevig, rekbaar materiaal. Dit zijn de vliezen. 

In het begin van de zwangerschap wordt vruchtwater vooral gemaakt door het binnenste vlies. Vanaf ongeveer 16 weken maakt je baby ook zelf vruchtwater aan. Dit gebeurt via de nieren van je baby. De baby drinkt het vruchtwater op en plast het weer uit. Door vruchtwater in te slikken, oefent de baby alvast met drinken, zodat die dit na de geboorte kan. 

Het vruchtwater wordt elke paar uur ververst. Via de placenta wordt vruchtwater afgevoerd naar het lichaam van de moeder, dat het verder verwerkt. Ook wordt er steeds nieuw vruchtwater aangemaakt.

Vruchtwater heeft verschillende belangrijke functies:  

• De vliezen met vruchtwater zijn een soort kussen om de baby heen. Dit beschermt de baby tegen stoten en schokken, bijvoorbeeld als jij valt of een plotselinge beweging maakt.  
• Het vruchtwater zorgt voor ruimte om de baby heen, waarin die kan groeien en bewegen. Het bewegen van de armen en benen is goed voor de ontwikkeling van de spieren. 
• Je baby slikt vruchtwater in en oefent zo alvast voor het drinken en verteren van voeding. 
• De baby oefent ook de adembewegingen met vruchtwater en het helpt voor een goede ontwikkeling van de longen. 
• Het vruchtwater zorgt ervoor dat de navelstreng niet wordt platgedrukt. Zo blijft er genoeg bloed doorheen stromen tussen jou en je baby. 
• Het warme water houdt je baby op een goede temperatuur.

Tot ongeveer 32 weken zwangerschap krijg je langzaam meer vruchtwater, tot het zo'n 1 tot 1,5 liter is. Daarna blijft de hoeveelheid meestal hetzelfde of wordt het iets minder, tot ongeveer 700 à 800 milliliter. 

Bij de ene zwangerschap is er wat meer vruchtwater dan bij de andere. Meestal is dit geen probleem. Soms is er te veel of te weinig vruchtwater. Vaak is je buik dan groter of juist kleiner dan past bij het aantal weken dat je zwanger bent. Hier lees je wat het betekent als je te veel of te weinig vruchtwater hebt.

Ongeveer 10 van de 100 bevallingen beginnen met het breken van de vliezen. Er komt dan een scheur in de vliezen, waardoor het vruchtwater naar buiten stroomt of druppelt. Je verliest dan vruchtwater uit je vagina. Dit is normaal. Meestal beginnen de weeën daarna vanzelf binnen 24 uur. Als je bevalling niet begint met gebroken vliezen, maar met weeën, breken de vliezen later tijdens de ontsluitingsfase of de geboorte. In dit artikel lees je meer over gebroken vliezen. 

Als je gebroken vliezen hebt, kan je soms zien dat de baby in het vruchtwater heeft gepoept. Dit heet: meconium houdend vruchtwater. Hier lees je meer.