Adviezen voor een gezonde leefstijl voor partners

De leefstijl van een man heeft invloed op de kwaliteit van zijn zaad (sperma). Daarom is het goed om hier aandacht aan te besteden als je samen met je partner besluit om te gaan proberen zwanger te worden. Of als je zaaddonor bent. Naar de punten hieronder kan je kijken om je vruchtbaarheid te verbeteren.  

Gezonde voeding 

Gezond en gevarieerd eten is altijd belangrijk voor je gezondheid in het algemeen en zeker ook als je een kinderwens hebt. Je kan bijvoorbeeld eten volgens de Schijf van Vijf van het Voedingscentrum. Dan weet je dat je de belangrijkste vitamines, mineralen, eiwitten en andere voedingsstoffen binnenkrijgt. En voorkom je dat je bijvoorbeeld te veel vet en suikers eet. 

Een gezond gewicht 

Een gezond gewicht is belangrijk voor de vruchtbaarheid. Overgewicht bij mannen kan de hoeveelheid en de kwaliteit van de zaadcellen verminderen. Je BMI geeft een idee of je gewicht gezond is. BMI staat voor body mass index. Dit is de verhouding tussen je gewicht en je lichaamslengte. Een BMI tussen 18,5 en 25 staat over het algemeen voor een gezond gewicht. Al kan je ook een wat hogere BMI hebben als je erg gespierd bent. Op de website van het Voedingscentrum kan je je BMI berekenen.  

Genoeg beweging 

Genoeg bewegen helpt voor een gezond gewicht en voor je conditie en je gezondheid. Het kan genoeg zijn om 150 minuten per week matig tot intensief te bewegen. Zoals hardlopen, zwemmen, krachttraining, wandelen en fietsen. 

Gebruik van medicijnen

De meeste medicijnen hebben geen invloed op de vruchtbaarheid van een man. Maar sommige medicijnen kunnen de ontwikkeling en de werking van zaadcellen beïnvloeden. Gebruik je medicijnen, dan kan je met je huisarts overleggen of je hier rekening mee moet houden bij je kinderwens. Of bespreek dit met de arts die je behandelt. Je arts kan advies geven over stoppen met medicijnen of overstappen op een ander medicijn.    

Matig met alcohol 

Bij een kinderwens is het goed om ook als partner geen alcohol te drinken. Vind je dit lastig, drink dan zo weinig mogelijk (maximaal 1,5 glas per dag). Alcohol zorgt ervoor dat je minder van het hormoon testosteron aanmaakt. Dat kan je vruchtbaarheid verminderen. Het kan ervoor zorgen dat je minder zaadcellen aanmaakt en dat de kwaliteit van de zaadcellen minder goed is. Daardoor kunnen de zaadcellen minder goed een eicel bevruchten. Ook kan je zin in seks afnemen door te weinig testosteron. En het kan meer moeite kosten om een stijve penis (erectie) te krijgen.    

Geen drugs of anabolen  

Drugs en anabole steroïden kunnen de kwaliteit van sperma ernstig verminderen. Ook kan je moeite krijgen om een stijve penis te krijgen. Uit onderzoek blijkt dat anabolen ervoor kunnen zorgen dat er weinig of geen zaadcellen in het sperma zitten. De zaadcellen die je aanmaakt in je ballen, komen ongeveer drie maanden later uit je penis bij een zaadlozing. Drugs en anabolen hebben dus pas drie maanden nadat je bent gestopt geen invloed meer op (de kans op) een zwangerschap. Daarom kan je het beste zo lang wachten met de eerste poging voor een zwangerschap. Is stoppen met drugs of anabolen moeilijk? Vraag dan je huisarts voor hulp hierbij.   

Niet roken  

Roken zorgt ervoor dat er minder zaadcellen in het sperma zitten. Ook kunnen zaadcellen door roken een afwijkende vorm krijgen. Deze zaadcellen kunnen geen eicel bevruchten. Verder kan roken zorgen voor schade in het DNA. Dit is het erfelijke materiaal in de zaadcel. Dit kan de kans op een miskraam of aangeboren afwijkingen bij de baby vergroten. Stoppen met roken kan moeilijk zijn. Via je huisarts kan je hier hulp bij krijgen. Soms vergoedt de zorgverzekering dit. Ook via de website Ikstopnu.nl kan je hulp krijgen. 

Weinig stress en genoeg ontspannen 

Iedereen heeft wel eens stress. Dat is niet erg en je kan het ook niet helemaal voorkomen. Wel is het goed om voor genoeg ontspanning te zorgen in je dagelijks leven. Stress beïnvloedt de vruchtbaarheid niet direct. Maar het kan wel invloed hebben op hoe je je voelt. En op je seksleven en je relatie. Als jij en je partner stress hebben doordat zwanger worden niet lukt, is het goed om daar aandacht voor te hebben. Door er samen over te praten, of met een goede vriend. Je kan het ook met de huisarts bespreken. Die kan professionele gesprekshulp adviseren, als je daar behoefte aan hebt. 

Invloed van werk 

Als je werkt met schadelijke stoffen of straling, kan je vruchtbaarheid afnemen. Dit geldt bijvoorbeeld voor zware metalen, medicijnen tegen kanker, narcosegassen, bestrijdingsmiddelen en oplosmiddelen (in verf, lak, lijm, schoonmaakmiddelen en inkt). Bespreek je kinderwens met je werkgever of bedrijfsarts. Zij weten welke risico’s er zijn voor je vruchtbaarheid en kunnen meedenken over manieren om die uit de weg te gaan.  

Temperatuur 

Zaadcellen kunnen zich het beste ontwikkelen bij een temperatuur die ongeveer 5 graden lager is dan je lichaamstemperatuur. Hoge temperaturen (boven 38,5°C) kunnen de kwaliteit van zaadcellen aantasten en ze minder beweeglijk maken. Daarom kan het voor de vruchtbaarheid helpen om niet (te veel) de warmte van bijvoorbeeld de sauna op te zoeken. 

Geen glijmiddel 

In veel glijmiddelen die je tijdens de seks kan gebruiken, zitten stoffen die zaadcellen doden of minder beweeglijk maken. Wil je toch glijmiddel gebruiken? Koop dan een glijmiddel dat geen kwaad kan voor de vruchtbaarheid. Dit heet ook wel vruchtbaarheidsvriendelijk glijmiddel. Je kan ernaar vragen bij de drogist of apotheek. 

Als je partner haar leefstijl wil aanpassen vanwege jullie kinderwens of de zwangerschap, is het fijn om dat samen te doen. Samen gezonder eten, meer bewegen of stoppen met roken of alcohol, is makkelijker dan alleen. Zo voelt ze zich gesteund terwijl jullie baby (straks) in haar buik groeit. Ook kan het kwaad voor de zwangerschap en jullie ongeboren baby wanneer je partner steeds jouw sigarettenrook inademt (meeroken).

Gaat je vrouw bevallen? Of moet ze tijdens de zwangerschap ineens naar het ziekenhuis? Dan is het belangrijk dat jij nuchter bent. Dan kan je haar beter helpen en snel reageren op de situatie. Daarom wordt (overmatig) alcohol drinken ook voor de partner afgeraden.  

Door goed voor jezelf te zorgen als jullie baby is geboren, kan je ook goed voor je baby zorgen. Gezond eten, frisse lucht, bewegen, proberen te slapen of te rusten: dat helpt voor je energie en je gezondheid. Ook is het goed om vanaf het begin een gezonde leefstijl door te geven aan je kind.  
 
Een rookvrij huis is erg belangrijk als je een baby of kind hebt. Als de vader en/of moeder rookt, verhoogt het risico op astma, infecties en wiegendood bij de baby. Is stoppen met roken te moeilijk, rook dan in elk geval nooit in de buurt van je baby en altijd buiten je huis. Deeltjes van de rook kunnen op je handen en kleding blijven zitten. Was na het roken dus altijd je handen en trek schone kleding aan. 

Verder is het belangrijk dat je nuchter en helder bent als je een baby hebt. Je moet elk moment goed voor je baby kunnen zorgen en de dingen kunnen regelen die daarvoor nodig zijn. Gebruik daarom geen drugs en drink geen (of heel weinig) alcohol.  

Na de geboorte van je baby verandert je dagelijkse leven en krijgen jullie nieuwe gewoontes. Dat komt doordat jullie je aanpassen aan het ritme en de behoeftes van jullie kind. Het slaapritme van je baby, wanneer die honger heeft of getroost wil worden: dat bepaalt vooral hoe je dagen en nachten eruitzien.   
 
Het helpt om samen met je partner gezonde gewoontes aan te leren. Dit doe je door samen dagelijks gezonde keuzes te maken. Goed ontbijten, lunchen en avondeten. Een wandeling maken, fruit eten, genoeg water drinken. Vroeg naar bed als de baby slaapt en jullie moe zijn. Niet roken en geen (of heel weinig) alcohol drinken. Dat helpt allemaal voor je gezondheid en energie.  
 
Door het samen zo te doen met je partner, is een gezonde leefstijl makkelijker. Je voorkomt samen dat er ongezonde gewoontes ontstaan. En je werkt samen aan een gezonde omgeving voor jullie kind.