Zwangerschapsdiscriminatie op je werk

Word je niet aangenomen voor een nieuwe baan, wil je werkgever je tijdelijke contract niet verlengen of krijg je geen promotie omdat je zwanger bent? Of houdt je werkgever geen rekening met de rechten die jij hebt? Dan heb je te maken met zwangerschapsdiscriminatie.  

Zwangerschapsdiscriminatie gaat over alle manieren van ongelijke behandeling op je werk die gebeuren omdat je zwanger bent. Maar ook als je een kinderwens hebt, in een vruchtbaarheidstraject zit, net bevallen bent of kinderen hebt, kan je werkgever jou benadelen.  

Dit is verboden, maar het overkomt jammer genoeg veel vrouwen. Volgens onderzoek van het College voor de Rechten van de Mens, de organisatie die mensenrechten controleert, krijgt maar liefst 43% van de vrouwen in Nederland ermee te maken. 

Je werkgever mag jou nooit benadelen vanwege je kinderwens, zwangerschap of ouderschap. Dit is altijd discriminatie en dus altijd verboden. Helaas gebeurt het toch, op verschillende manieren en verschillende momenten. 

Risicovol werk 

Veel vrouwen voelen zich gedwongen om tot ver in hun zwangerschap over te werken, op onregelmatige tijden te werken of niet genoeg pauze te nemen. Dit kan schadelijk zijn voor jouw gezondheid of die van je baby. We noemen het daarom risicovol werk. 

Voel jij je verplicht tot risicovol werk? Of heb jij een kinderwens en wil je alvast nadenken hoe je risico’s op je werk kunt voorkomen? Je kunt dan het beste een gesprek hebben met de bedrijfsarts van jouw bedrijf. Wat je met de bedrijfsarts bespreekt, valt onder het medisch geheim. Het blijft dus geheim voor je werkgever. 

Lees meer over risico’s op werk

Solliciteren 

Als je solliciteert voor een nieuwe baan, hoef je niet te vertellen dat je zwanger bent, wil worden of kinderen hebt. Het bedrijf waar je solliciteert mag hier ook niet naar vragen. Vragen ze er toch naar? Dan hoef je er geen antwoord op te geven. 

Kies je er zelf voor om het wel te vertellen? Dan mag je nog steeds niet om die reden worden afgewezen. Ook niet om redenen die te maken hebben met je (toekomstige) zwangerschap of kinderen, bijvoorbeeld omdat je met verlof gaat of omdat je kinderopvang moet regelen. Zelfs als je solliciteert voor een functie waarin je met gevaarlijke stoffen moet werken en je vanwege je zwangerschap dit werk tijdelijk niet kunt doen, mag een werkgever je om die reden niet afwijzen. Het maakt niet uit of je solliciteert voor een vaste baan of een tijdelijke baan, of via een uitzendbureau. 

Promotie maken 

Tijdens je zwangerschap moet je net zo veel kans op een promotie maken als voordat je zwanger was. Als jouw werkgever bijvoorbeeld zegt dat je een bepaald aantal uren in een jaar gewerkt moet hebben om een promotie te krijgen, maar je haalt dit niet omdat je met zwangerschapsverlof was, dan valt dat onder zwangerschapsdiscriminatie. 

Ontslagen worden 

Je werkgever mag je niet ontslaan vanwege je kinderwens, zwangerschap, verlof of ouderschap. Dat geldt ook als je nog in je proeftijd zit.

Dit betekent niet dat je helemaal niet ontslagen kunt worden tijdens je zwangerschap of verlof. Als je je ernstig misdraagt of iets doet dat onacceptabel is, mag je wel ontslagen worden. Dan maakt het niet uit of je zwanger bent of niet. Ook als het bedrijf failliet gaat of jouw afdeling wordt opgeheven, is ontslag wel mogelijk. 

Contract verlengen 

Heb je een tijdelijk contract dat afloopt? Dan mag je kinderwens, zwangerschap, verlof of ouderschap niet de reden zijn om je contract niet te verlengen. Helaas gebeurt dit in de praktijk wel vaak, al zeggen werkgevers dan niet dat dit de reden is voor het niet verlengen. 

Het is ook niet toegestaan om je na je tijdelijke contract een nieuw contract aan te bieden dat pas na je verlof ingaat.  

Weer gaan werken na je verlof 

Als je na je verlof weer aan het werk gaat, heb je recht op dezelfde functie die je had voordat je met verlof ging. Als je werkgever je niet in je oude functie laat terugkeren, is dat ook zwangerschapsdiscriminatie. Ook mag je werkgever je salaris of je aantal werkuren niet veranderen. 

Het liefst voel jij je gesteund door je werkgever, maar dit is helaas lang niet altijd het geval. Als jij op je werk te maken hebt met zwangerschapsdiscriminatie, is dat ontzettend vervelend. Het kan je zelfs een hoop extra stress geven.  

Helaas is zwangerschapsdiscriminatie vaak lastig te bewijzen. Toch kun je een aantal dingen doen. 

Aantekeningen maken van gesprekken 

Het bijhouden van de gesprekken die je met je werkgever hebt, begint eigenlijk al ver voor je kinderwens of zwangerschap. We raden aan om dit tijdens je loopbaan regelmatig te doen. Heb jij altijd positieve beoordelingsgesprekken of feedback gehad? Als je dit op papier hebt, dan is het lastiger voor een werkgever om te zeggen dat je plotseling niet meer functioneert tijdens je zwangerschap. Wordt dit in jouw bedrijf niet goed vastgelegd? Schrijf het dan zelf na elk gesprek op of deel het via een e-mail met je werkgever. 

Bespreken met je werkgever 

Zwangerschapsdiscriminatie gebeurt niet altijd bewust of expres. Veel werkgevers en werknemers weten niet goed wat precies de regels zijn.  

Heb jij het gevoel dat je benadeeld wordt op je werk? Probeer met je werkgever te bespreken wat er aan de hand is. Bereid dit gesprek zo goed mogelijk voor. Kijk ook of er in jouw cao aanvullende afspraken zijn gemaakt. Als jij zelf weet wat jouw rechten zijn, kun je het gesprek zo goed mogelijk voeren en hopelijk vervelende situaties voorkomen.  

Ongelijke behandeling melden 

Helpt het gesprek met je werkgever niet? Of voelt het niet goed om dit gesprek met je werkgever aan te gaan? Dan kun je voor advies terecht bij een vertrouwenspersoon in jouw bedrijf.  

Je kunt ook contact opnemen met het College voor de Rechten van de Mens, de organisatie die toezicht houdt op mensenrechten in Nederland. Zij kunnen je informatie en advies geven, of je kunt een klacht indienen. 

Neem contact op met het College voor de Rechten van de Mens